Nadleśnictwo Kościerzyna od 2016r. uczestniczy w “Programie ochrony i restytucji cisa pospolitego Taxus baccata L. na terenie Regionalnej Dyrekcji lasów Państwowych w Gdańsku”, który został opracowany na podstawie Zarządzenia nr. 29 Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych z dn. 30.06.2006r.  

              Za zgodą Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Gdańsku w 2016r. oraz w 2020r. zostało łącznie wprowadzone na terenie dwóch leśnictw 1900 sztuk sadzonek gatunku objętego częściową ochroną prawną - cisa pospolitego Taxus baccata . Sadzonki w 2016 roku zostały zakupione z Leśnictwa Szkółka Leśna Tryszczyn Nadleśnictwo Żołędowo, natomiast w 2020 roku sadzonki zostały przetransportowane z Nadleśnictwa Zamrzenica. Cis wprowadzono na powierzchnię w ramach podsadzeń produkcyjnych, ponadto został zabezpieczony przed zwierzyną ogrodzeniem z siatki zamocowanej trwale na słupach

dębowych.  

Informacje podane ww. tabeli tyczą się rozmieszczenia gatunku Cis pospolity na terenie Nadleśnictwa Kościerzyna w latach 2016-2020

Cel Programu  

 Celem programu dotyczącego ochrony i restytucji Cisa pospolitego Taxus baccata L. jest: 

• Zachowanie zasobów cisa w obliczu jego zamierania 
• Zapewnienie trwałości gatunku w składzie naszych lasów 

• Odtworzenie zasobów gatunku w ekosystemach leśnych, w granicach naturalnego zasięgu 
• Ochrona różnorodności biologicznej 

Cis pospolity – opis gatunku 

     Drzewo to dorasta do 18-20 m wysokości i 50cm pierśnicy. Kora jest cienka i gładka często łuszcząca się i opadająca płatami, wiśniowo-szara lub ciemnobrunatna, później rdzawoszara. Bardzo łatwo cis rozpoznać po charakterystycznych zimozielonych igłach od górnej strony i jasnozielonych od spodniej, bez względu na porę roku. Igły równowąskie, spłaszczone, o szerokości do 3mm. Nasiona są okryte twardą łupiną nasienną i częściowo charakterystyczną czerwoną, kubkowatą osnówką.  

Występowanie  

     Cis pospolity jest obecnie gatunkiem rzadkim i w warunkach naturalnych występuje prawie wyłącznie w rezerwatach przyrody. Gatunek ten w Polsce osiąga wschodnią granicę zasięgu. Przebiega ona od zatoki Ryjskiej przez Białowieżę na południe ku Karpatom i dalej w kierunku południowo-wschodnim. 

Zarys historyczny 

Cis pospolity jest gatunkiem który najwcześniej został objęty ochroną w Polsce. Gatunek ten jest pod ochroną już od 1423 roku za sprawą króla Władysława Jagiełły na mocy statutu wareckiego, ponieważ władca pragnął ograniczyć eksport drewna jako surowiec do produkcji kusz i łuków.  

 W latach 1946-2001 oraz 2004-2014 gatunek znajdował się pod ochroną ścisłą a w latach 2001-2004 oraz od 2014 roku pod ochroną częściową.

Fot. Wiktoria Warmbier