Asset Publisher Asset Publisher

Wiosenne wypalanie łąk

Już przyleciały pierwsze żurawie, dni są coraz dłuższe, a powietrze jakoś tak inaczej pachnie, to oznacza, że wiosna już za rogiem. Niedługo zaczniemy zatem uprzątać swoje podwórka z zimowego letargu, ogródki przygotowywać do obsiewu warzyw. Z wiosennymi porządkami wciąż niestety kojarzone jest również wypalanie łąk. Towarzyszy temu mylne przekonanie, że najlpszym sposobem na pozbycie się suchej roślinności i użyźnienie tym samym gleby jest wcześniej wspomniane wypalanie łąk. Otóż jest to mit. Pod wpływem spalania się resztek organicznych, ziemia nie tylko nie staje się bardziej użyźniona, ale wręcz ulega wyjałowieniu. Ponadto podczas spalania wytwarzają się bardzo szkodliwe toksyny, które mogą nawet powodować śmierć ludzi i zwierząt. Wypalanie łąk usuwa wierzchnią, najżyźniejszą próchniczną warstwę gleby. Popiół powstały ze spalonych traw nie użyźnia gleby, a jedynie niszczy łąkowy ekosystem obniżając jego wartość użytkową nawet na kilka lat. Dodatkowo zostają zachamowane naturalne procesy rozkładu pozostałości roślinnych, dzięki którym powstaje urodzajna warstwa gleby.

MIT- popiół ze spalonych traw nie użyźnia gleby, a jedynie niszczy łąkowy ekosystem

Musimy zdać sobie sprawę także z  tego, że posługując się ogniem, znacząco ingerujemy w delikatną równowagę biologiczną. Przy każdym tego typu procederze zabijamy tysiące przedstawicieli flory i fauny, co nie pozostaje bez znaczenia dla całego środowiska. Płomienie niszczą wszystko na swojej drodze. Giną małe zwierzęta m.in dżdżownice, które pozytywnie wpływają na właściwości fizyczne gleby. Giną owady zapylające (trzmiele, pszczoły), co powoduje zmniejszenie liczby zapylonych kwiatów, a w konsekwencji obniżenie plonów roślin. Uśmierceniu ulegają również mrówki (które niszczą szkodliwe owady i zjadając resztki roślinne i zwierzęce ułatwiają rozkład masy organicznej oraz wzbogacają warstwę próchnicy, przewietrzają glebę)

Trzeba pamiętać, że wszystkie te zwierzęta umierają w męczarniach, palone żywcem. Często życie tracą zwierzęta chronione!

Pożary traw oznaczają także śmierć wielu pożytecznych zwierząt kręgowych, takich jak płazy i gady oraz małych ssaków (krety, ryjówki, jeże, młode zające, nornice i inne drobne gryzonie). Zniszczeniu ulegają też miejsca lęgowe ptaków, a pożary stanowią szczególnie poważne zagrożenie dla przedstawicieli gatunków gnieżdżących się na ziemi lub w zaroślach. Ofiarami stają się także większe zwierzęta leśne, takie jak sarny, jelenie czy dziki, a nawet zwierzęta domowe.

Czym można to zastąpić?

Zamiast spalać, resztki roślin możemy kompostować i w postaci próchnicy ponownie wprowadzać na pole. Nawozy zielone i komposty znacznie przyspieszają regenerację gleby, a to oznacza wyższe plony .

Dlaczego stanowi to zagrożenie?

Podczas wypalania łąk niekontrolowany płomień podsycany przez wiatr, łatwo się rozprzestrzenia stanowiąc tym samym zagrożenie dla otoczenia tj. lasów, okolicznych traw, pastwisk, nieużytków wraz z żyjącymi w nich zwierzętami. Ponadto często wypalaniu poddawane są łąki znajdujące się w pobliżu dróg. Dym ogranicza widoczność kierowców stważając dodatkowe zagrożenie.

Wypalanie traw jest niedozwolone!

Określa to m.in.

Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (tj. Dz. U. z 2018 r. poz.1614, z późn. zm.),

  • art. 124. „Zabrania się wypalania łąk, pastwisk, nieużytków, rowów, pasów przydrożnych, szlaków kolejowych oraz trzcinowisk i szuwarów”.

  • Art. 131 pkt 12: „Kto...wypala łąki, pastwiska, nieużytki, rowy, pasy przydrożne, szlaki kolejowe, trzcinowiska lub szuwary… - podlega karze aresztu albo grzywny”.

Ustawa z dnia 28 września 1991 r. o lasach (t. j. Dz. U. z 2005 r. nr 45, poz. 435 ze zmianami):

  • art. 30 ust. 3 pkt 3 "w lasach oraz na terenach śródleśnych, jak również w odległości do 100 m od granicy lasu, zabrania się działań i czynności mogących wywołać niebezpieczeństwo, a w szczególności: 1. rozniecenia ognia poza miejscami wyznaczonymi do tego celu przez właściciela lasu lub nadleśniczego, 2. korzystania z otwartego płomienia, 3. wypalania wierzchniej warstwy gleby i pozostałości roślinnych”.


Za wykroczenia tego typu grożą surowe sankcje:

  • art. 82, § 1 ustawy z dnia 20 maja 1971 r. Kodeksu wykroczeń (Dz. U. z 1971 Nr 12, poz.114 ze zmianami) – kara aresztu, nagany lub grzywny, której wysokość w myśl art. 24, § 1 może wynosić od 20 do 5000 zł.

  • art. 163. § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (Dz. U. z 1997r. Nr 88 poz. 553 ze zmianami) stanowi: „Kto sprowadza zdarzenie, które zagraża życiu lub zdrowiu wielu osób albo mieniu w wielkich rozmiarach, mające postać pożaru, podlega karze pozbawiennia wolności od roku do lat 10”.

 

Utrata dopłat bezpośrednich: Rolnikom wypalającym trawy karę na podstawię nie przestrzegania „dobrej kultury rolnej” może nałożyć Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Karą za wypalanie traw może być zatem zmniejszenie lub całkowite pozbawienie dopłat bezpośrednich przysługującyh za dany rok.

Bądź rozsądny!

Zanim podpalisz zastanów się jak negatywne skutki może przynieść tak bezmyślne zachowanie.

#niewypalamkompostuje

fot. Zdobysław Czarnowski